Non solus
Teruggetrokken beneden in de roef zit ik dinsdag 3 april achter de laptop. De schroefas maakt zijn omwentelingen en de schroef zorgt er voor dat het schip wordt voortbewogen door het water van de Waddenzee. Net vertrokken uit Harlingen varen we richting de Noorder Balgen om wat bakens te zetten zodat het perceel weer visueel zichtbaar is. Door het ijs van de afgelopen periode zijn er weinig bakens blijven staan. Eind deze week zullen we de laatste mzi-lijnen in het water leggen om daar volgende week het eerste invangsubstraat aan op te knopen.
De afgelopen periode is er het een en ander gebeurt wat stof heeft doen opwaaien, en nog steeds… ‘De Mossel Compagnie’ is een feit. Een historisch moment in de mosselsector. Mijn vorige dagboek sloot ik af met het gezegde ‘gebundelde takken kun je niet breken’! Passend wat mij betreft! Voor ik iets meer zal zeggen over ‘De Mossel Compagnie’ eerst even wat over een artikel dat ik in het weekblad Elsevier las.
Shell-CEO Ben van Beuren hield een economielezing in Amsterdam, een verkorte versie hiervan las ik in genoemd weekblad. Wat mij aansprak was dat hij het motto van uitgeverij Elsevier ´Non solus´ (vanuit het Latijns vertaald ‘niet alleen’) toepaste op zichzelf, een samenvatting van zijn jeugd, maar ook in het bedrijfsleven. Shell kan het niet alleen in deze wereld wat betreft energieproblematiek. Van Beuren zegt: samenwerking is cruciaal. Niemand kan het alleen. Non solus. Ook de kansen die er liggen in de problematiek rond CO2 vond ik een mooi voorbeeld, hoe het ook kan. CO2 is niet langer afval aan het eind van het chemisch proces, maar een grondstof aan het begin. Maar om dat voor elkaar te krijgen is samenwerking tussen meerdere partijen nodig om dat in de toekomst te kunnen realiseren. Non solus!
Toen ik dit las moest ik direct aan onze mosselsector denken, en dat op twee verschillende punten. ´De Mossel Compagnie´ die is opgericht en de mosselsector die een convenant heeft met ngo´s en met het ministerie. Een bevestiging van mijn gedachten. Niet alleen ik en collega’s delen de mening zoals hierboven verwoord, maar ook Shell. Een topconcern waar het egoïsme van ‘ik en meer’ plaats moet maken voor ‘wij’!
Om met het tweede punt te beginnen, het mosselconvenant. Hoe verder na 2018? Er is maar 1 manier die er voor zorgt dat na 2018 nog steeds op een verantwoorde manier wordt omgegaan met de natuur. Mens en natuur gaan namelijk prima samen! Een nieuw mosselconvenant waarin de doelen op een realistische manier worden vastgesteld. Een convenant waarin alle betrokken partijen moeten streven naar datgene wat haalbaar is. Red je dat in je ééntje? Nee, dat doe je samen in alle zorgvuldigheid. Wanneer ‘iets’ een probleem kan zijn is dat ‘iets’ het begin van een nieuwe kans voor de toekomst!
Kort neem ik jullie ook mee in het gedachtengoed van ‘De Mossel Compagnie’. Ik kan lang niet alles opschrijven, maar een aantal dingen wil ik wel met jullie delen. Een deel van de tekst is afkomstig uit het bedrijfsplan zoals het er nu ligt.
Waarom een coöperatie? Door verschillende ontwikkelingen in de sector staat de traditionele mosselkweek onder druk. De oplossing om renderend mosselen te kweken lijkt schaalvergroting te zijn. Echter daarmee zou de mosselkweek in het model van de intensieve veehouderij terecht komen. Dit gaat ten koste van de duurzaamheid en ambachtelijkheid van het mosselkweekbedrijf, omdat de natuur leidend is in de mosselkweek. Het coöperatieve model is de oplossing om verantwoord te blijven ondernemen in natuurgebieden waarin nu de mosselkweek plaatsvindt. Juist hierin kunnen we kweekactiviteiten optimaal stroomlijnen met verkoopactiviteiten, omdat we nu het overzicht houden op het totaal en breed kunnen bijsturen tijdens het proces wat gaande is in een sector die voortdurend heeft te dealen met de natuur en de markt.
De Mossel Compagnie stelt zich als doel om de mosselcultuur te behouden voor nu en voor de komende generaties. Van oudsher produceren familiebedrijven op ambachtelijke wijze een uniek en gezond natuurproduct. De afnemers en uiteindelijk de consumenten hebben een hoge waardering voor ons hoogwaardige natuurproduct. Wij willen dat zoveel mogelijk mensen kunnen genieten van de door ons gekweekte mosselen. Bedrijven zijn bereid om zich aan te passen aan de veranderde eisen die de maatschappij en consument aan de mosselsector stelt. Wij willen dat zoveel mogelijk mensen het verhaal van de mosselsector te horen krijgen en weten te waarderen.
Het aanbod van de mosselen zal beter worden gestroomlijnd waardoor de werkzaamheden beter kunnen worden gepland en vraag en aanbod beter op elkaar zijn afgestemd. Deze aanpak vergt vertrouwen en lef van de leden van de coöperatie. Vertrouwen in het besef dat het gezamenlijke belang van de coöperatie ook het individuele belang dient. Lef is nodig op het moment dat individuele belangen van de korte termijn gaan botsen met de gezamenlijke belangen op de langere termijn. Lef is nodig om voortdurend de blik op de toekomst gericht te houden. Als we ‘De Mossel Compagnie’ tot een succes willen maken, moeten we teleurstellingen voorkomen. Want als de teleurstellingen te groot worden dan stel je je doelen niet meer bij maar geef je het op. En dat kunnen we niet veroorloven. Daarvoor is het te belangrijk. Het is namelijk zo dat grote veranderingen in kleine stapjes gaan. We moeten hoog mikken, maar onze doelen moeten wel haalbaar zijn. Aan de ambitie zal het niet liggen!
Als je dit allemaal op je laat inwerken dan kun niet anders concluderen dan dat dit past in een ‘Non solus’ gedachtengoed. Gaat dit in één keer lukken? Nee, daar is tijd, geduld en lef voor nodig… Wij als mosselkwekers staan voor de keuze, en… niet kiezen is geen oplossing! Een begin met kansen voor de toekomst! ‘Non solus’
Jos Steketee
Ye 72